Z dniem 1 marca 2023 wchodzą w życie zasady dotyczące funkcjonowania kooperatyw mieszkaniowych. Ta nowa możliwość inwestycji mieszkaniowych może stać się szybszą i tańszą drogą do własnego lokum. Kancelaria Prezydenta wydała oświadczenie w którym potwierdza, że ustawa została podpisana. Zmiany dotyczą nie tylko inwestorów prywatnych, ale i gmin. Dostają one szerszy rynek zbytu dla swoich gruntów, a w ściśle określonych przypadkach mogą też pomnożyć liczbę lokali mieszkaniowych w rękach  samorządu.

Co to jest kooperatywa i co warto o niej wiedzieć?

Nowe prawo tworzy możliwość samodzielnego realizowania inwestycji mieszkaniowych przez grupę osób, które zyskają status kooperatywy. Ta forma zrzeszenia ma liczyć minimum 3 członków i muszą to być osoby prywatne. W skład kooperatywy nie może wchodzić firma czy fundacja i od tej reguły nie ma wyjątków. Prócz tego formuła ta ma tylko jeden cel. Zbudowanie i zasiedlanie lokali mieszkaniowych, które po zakończeniu prac budowlanych są własnością inwestorów. Członkowie kooperatywy mogą swoje mieszkanie przekazać dzieciom lub osobom uposażonym. Mają też możliwość je sprzedać z prawem pierwokupu dla gminy, jeśli od niej pochodzi grunt, ale po kolei.

Zostając członkiem kooperatywy, inwestor wiąże się umową, wedle której wraz ze wspólnikami kupi grunt i stworzy na niej konkretną zabudowę. Może być to przynajmniej jeden dom wielorodzinny, grupa domów jednorodzinnych lub działka z zabudową do remontu. Najważniejsza zasada jest taka, że po zakończeniu niezbędnych prac inwestorzy wprowadzają się i mieszkają w lokalach, które sami zbudowali. Co ważne w ramach kooperatywy mogą istnieć też małe spółdzielnie. Regulacje te sprawiają, że własne mieszkanie można zdobyć szybciej i taniej, niż szukając go na rynku nieruchomości.

Wsparcie kooperatywy na poziomie samorządowym

Nowe zasady szczegółowo określają rolę gmin we wsparciu inwestycji kooperatyw. Samorządy mogą sprzedawać swoje grunty inwestorom zrzeszonym w ten sposób. To władze na poziomie gminy określają w takim wypadku wymagania formalne, jakie musi spełnić projekt budowy. W razie sprzedaży lokalu wybudowanego w ten sposób mają też prawo pierwokupu. Co ciekawe inwestorzy mogą przy pomocy wybudowanych lokali rozliczyć część należności za działkę budowlaną. Rząd przewiduje też system grantowy, który ma rozwijać infrastrukturę terenów zasiedlanych w ramach kooperatywy.

Jeśli wymienione wyżej założenia sprawdzą się w praktyce, wiele osób zyska szansę na własne mieszkanie. Lokale budowane w ten sposób będą z pewnością tańsze, bo gminie będzie zależało na zabudowie, z której może sama skorzysta. Oczywiście członkowie kooperatywy nie mają obowiązku budowania dodatkowych mieszkań dla państwa, ale jak wspominaliśmy jest to jeden ze sposobów rozliczenia inwestycji. Stwarza to możliwość pomnożenia kapitału lokali mieszkaniowych, jakim dysponują samorządy.