Liczba mieszkań wybudowanych w 2023 roku była o blisko 8 proc. mniejsza niż w 2022 roku. Liczba budów rozpoczętych przez deweloperów była podobna, jednak inwestorzy indywidualni podejmowali bardziej ostrożne decyzje. Sprawiło to, że w budownictwie indywidualnym rozpoczęto budowę o 15 proc. mniejszej liczby mieszkań niż w roku wcześniejszym. Eksperci oceniają, że w najbliższych latach sytuacja inwestorów indywidualnych powinna się poprawić.

W latach 2019-2023 wybudowano w Polsce 1,122 mln mieszkań. W roku ubiegłym – 220,4 tys., czyli mniej niż w roku 2022. Wyraźnie widać, że w ostatnich latach więcej buduje się w powiatach, które sąsiadują z największymi aglomeracjami i dużymi miastami, co ma związek z dostępnością działek budowlanych oraz ich cenami. W 2023 roku w największych aglomeracjach powstało o 8 punktów procentowych mniej mieszkań niż w 2019 roku, a o 6 pp. więcej w powiatach ziemskich.

Mniej mieszkań — dlaczego?

W ubiegłym roku powstało 220,4 tys. nowych mieszkań, czyli o blisko 8 proc. mniej niż w roku 2022, który był rekordowy na tle poprzednich kilkudziesięciu lat. Wciąż oznacza to, że w ostatnich 5 latach buduje się ponad 200 tys. mieszkań rocznie. Mniejsza liczba wybudowanych mieszkań w 2023 roku to wynik spadku popytu na nieruchomości, który miał miejsce w 2022 roku, kiedy koszty kredytów hipotecznych znacznie wzrosły. Rosły również koszty budowy, na które składają się ceny materiałów budowlanych, robocizny, działek budowlanych, a to przełożyło się na spadek podaży. Niekorzystna zmiana koniunktory na rynku mieszkaniowym spowodowała większą ostrożność inwestorów. Od początku 2022 roku do połowy 2023 roku liczba rozpoczynanych budów spadała rok do roku. W 2023 roku zmniejszyła się o 6 proc. rok do roku, a trend spadkowy wyhamował dopiero w drugiej połowie 2023 roku. Obserwujemy jednak efekty kilku kwartałów, kiedy liczba nowych inwestycji spadała – od III kwartału 2023 roku maleje liczba nowych mieszkań oddawanych do użytku i sytuacja ta prawdopodobnie utrzyma się do końca bieżącego roku.

Spadek liczby mieszkań wybudowanych przez deweloperów w 2023 roku różni się w zależności od regionu. W ubiegłym roku 62 proc. oddanych do użytku mieszkań wybudowanych zostało przez deweloperów – było ich łącznie 136,5 tysiąca. Liczba ta była o 5,2 proc. mniejsza w porównaniu z rokiem 2022. Spadek odnotowano w większości regionów, poza Górnośląsko-Zagłębiowskim Zespołem Metropolitarnym, gdzie deweloperzy oddali o 33 proc. więcej mieszkań niż rok wcześniej – wzrost nastąpił w 9 na 13 miast na prawach powiatu. Niewielki spadek inwestycji deweloperskich odnotowano w mniejszych stolicach województwa oraz powiatach ziemskich. Największe spadki miały miejsce w mniejszych i średnich miastach.

Inwestorzy indywidualni oddali w 2023 r. do użytku 79,6 tys. mieszkań, czyli o 12,3 proc. mniej niż w 2022 roku. Budownictwo indywidualne stanowiło 36 proc. budownictwa ogółem i dominuje w powiatach ziemskich oraz tych graniczących z największymi aglomeracjami. W 2023 roku w analizowanych lokalizacjach nastąpiły dwucyfrowe spadki liczby mieszkań oddanych od użytku. Może to mieć związek z wydłużaniem okresu budowy, który wynika z jej wysokich kosztów.